ਮੰਗਲਵਾਰ (15 ਨਵੰਬਰ) ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਆਪਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅੱਠ ਅਰਬ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ 1950 ਦੇ 2.5 ਅਰਬ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ। 2030 ਤੱਕ, ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 850 ਕਰੋੜ, 2050 ਤੱਕ 970 ਕਰੋੜ ਅਤੇ 2100 ਤੋਂ 1040 ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਵਧਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ ਬਾਰੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 72.8 ਸਾਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1990 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2019 ਤੱਕ 9 ਸਾਲ ਵੱਧ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਸੰਖਿਆ ਫੰਡ ਦੀ ਰੇਚਲ ਸਨੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਧਾ ਦਰ, 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 2020 ਵਿੱਚ ਨਾਟਕੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਟ ਕੇ 1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆ ਗਈ ਹੈ।” ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ 2050 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 0.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਘੱਟ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਨੁਸਾਰ, 2021 ਵਿੱਚ, ਔਸਤ ਜਣਨ ਦਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਰਤ 2.3 ਬੱਚੇ ਸੀ, ਜੋ 1950 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਸੀ, ਜੋ 2050 ਤੱਕ ਘਟ ਕੇ 2.1 ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਨੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ”ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਉਸ ਮੁਕਾਮ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਰਿਪਲੇਸਮੈਂਟ ਫਰਟੀਲਿਟੀ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹਨ।” ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਔਸਤ ਉਮਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ 2019 ਵਿੱਚ 72.8 ਸਾਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1990 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਵੱਧ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ 2050 ਤੱਕ ਔਸਤ ਜੀਵਨ ਸੰਭਾਵਨਾ 77.2 ਸਾਲ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਉਮਰ ਵੀ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦਰਮਿਆਨੀ ਉਮਰ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 41.7 ਸਾਲ ਬਨਾਮ ਉਪ-ਸਹਾਰਨ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 17.6 ਸਾਲ ਹੈ। ਸਨੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਾੜਾ ਕਦੇ ਵੀ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿੰਨਾ ਅੱਜ ਹੈ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਵੱਖਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਤੀਤ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜਵਾਨ ਸੀ। ਮਿਸ ਸਨੋ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਧਣ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
